Tàu thăm dò NASA phát hiện tảng đá kỳ lạ chưa từng có trên sao Hỏa

Xe tự hành Perseverance của NASA đã phát hiện ra một tảng đá khác trên sao Hỏa khiến các nhà khoa học bối rối.

Được nhóm sứ mệnh đặt tên là “St. Pauls Bay”, tảng đá trên sao Hỏa có hàng trăm quả cầu màu xám đen kích thước chỉ 1 milimét, một số trong đó có các lỗ kim nhỏ. Perseverance đã phát hiện ra tảng đá này vào ngày 11/3 trên vành miệng hố Jezero, một lòng hồ cổ đại mà xe tự hành đã khám phá từ năm 2021 để tìm dấu hiệu của sự sống vi khuẩn trong quá khứ. Các nhà khoa học cho biết việc xác định nguồn gốc địa chất của các đặc điểm trong khu vực này có thể cung cấp những hiểu biết có giá trị về cách các loại đá tiến hóa trong hàng tỷ năm.

Đá St. Pauls Bay nằm trên sườn đồi của khu vực Đồi Witch Hazel, một mỏm đá có ý nghĩa khoa học trải dài hơn 101 mét, với mỗi lớp đá của nó hoạt động như một trang trong cuốn sách về lịch sử của sao Hỏa. Tuy nhiên, theo tuyên bố về mẫu vật hình cầu mới này, tảng đá này có thể đã trôi từ nơi khác đến.

Trên Trái Đất, các khoáng vật kết tinh tạo thành cụm hình cầu được gọi là cấu trúc botryoidal. Nhiều loại khoáng vật có thể tạo thành dạng này theo một cơ chế hình thành đã được hiểu rõ.

Tuy nhiên, cách những cấu trúc như vậy hình thành trên sao Hỏa có thể hoàn toàn khác biệt, đặc biệt là vì St. Pauls Bay có vẻ không giống với các dạng cấu trúc botryoidal trên Trái Đất, chẳng hạn như đá mã não nho hay hematite.

Có hai giả thuyết được đưa ra: Những quả cầu nhỏ này có thể hình thành từ dung nham nóng chảy nguội đi nhanh chóng, hậu quả của một vụ va chạm thiên thạch. Khi đó, nhiệt độ từ cú va chạm giữa thiên thạch và bề mặt hành tinh làm nóng chảy vật liệu, tạo ra những giọt nhỏ rồi bắn tung ra. Một khả năng khác là chúng cũng có thể xảy ra trong các hoạt động núi lửa.

Mới đây, xe tự hành của NASA cũng đã phát hiện phân tử hữu cơ lớn nhất từng được tìm thấy trên sao Hỏa. Các nhà khoa học phân tích mẫu đá được nghiền thành bột từ xe tự hành Curiosity của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã phát hiện các phân tử hữu cơ có kích thước lớn nhất từng được tìm thấy trên hành tinh đỏ.

Theo một nghiên cứu công bố ngày 24/3 trên tạp chí Proceedings của Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia Mỹ, các kết quả cho thấy các phản ứng hóa học tiền sinh học trên sao Hỏa có thể đã tiến xa hơn so với những gì từng được quan sát trước đây.

Cụ thể, nhóm nghiên cứu đã phân tích mẫu đá nhờ một phòng thí nghiệm thu nhỏ được tích hợp trên xe tự hành Curiosity. Phòng thí nghiệm này có tên là Phân tích mẫu trên Sao Hỏa (Sample Analysis at Mars – SAM).  Các nhà khoa học đã phát hiện ra các phân tử decane, undecane và dodecane. Đây là những hợp chất chứa lần lượt 10, 11 và 12 nguyên tử carbon, được cho là các mảnh vỡ của axit béo được bảo tồn trong mẫu vật.

Theo NASA, axit béo là thành phần quan trọng của các hợp chất hữu cơ trên Trái Đất, đóng vai trò nền tảng trong cấu trúc sinh học của sự sống.

Trước đây, Curiosity từng phát hiện các phân tử hữu cơ nhỏ và đơn giản, nhưng sự xuất hiện của các hợp chất lớn hơn lần này mang lại bằng chứng đầu tiên cho thấy hóa học hữu cơ trên sao Hỏa có thể đã tiến triển đến mức độ phức tạp cần thiết cho khả năng hình thành sự sống.

Những phát hiện này cho thấy các phản ứng hóa học trên sao Hỏa có thể đã tiến triển đủ cho khả năng hình thành sự sống.

Xe tự hành Curiosity được phóng lên sao Hỏa vào ngày 26/11/2011 và hạ cánh an toàn xuống bề mặt hành tinh này ngày 5/8/2012. Đây là tàu thám hiểm lớn và tiên tiến nhất của NASA từng hoạt động trên sao Hỏa.

Theo vtv.vn